Jak dobrze wybrać okap kuchenny? Czym się kierować?

Rozpoczęcie dnia w kuchni, gdzie aromat świeżo parzonej kawy miesza się z ciepłem porannego słońca, to dla wielu z nas chwila czystej przyjemności. Jednak kiedy zaczynamy przygotowywać posiłki, ważnym elementem, który wpływa na komfort gotowania i świeżość powietrza w naszym domu, staje się okap kuchenny.

Rodzaje okapów kuchennych

Rodzaje okapów kuchennych różnią się przede wszystkim konstrukcją, sposobem montażu i przeznaczeniem. Okapy kominowe są podłączane do instalacji wentylacyjnej i odprowadzają powietrze na zewnątrz budynku, natomiast pochłaniacze działają w obiegu zamkniętym, oczyszczając i zwracając powietrze do pomieszczenia. W zależności od sposobu montażu wyróżniamy okapy ścienne, montowane bezpośrednio na ścianie, okapy podszafkowe (lub wkłady, teleskopowe), które instaluje się pod szafkami kuchennymi, oraz okapy wyspowe lub sufitowe, przeznaczone do montażu nad kuchennymi wyspami. Wybór odpowiedniego typu okapu zależy od indywidualnych potrzeb, układu kuchni oraz stylu aranżacji wnętrza.

• Wyspowy: Idealny do kuchni z wyspą kuchenną, gdzie płyta grzewcza znajduje się pośrodku pomieszczenia.
• Ścienny: Montowany na ścianie, nad płytą grzewczą umieszczoną przy ścianie.
• Podszafkowy (teleskopowy): Zintegrowany z meblami kuchennymi, zazwyczaj mniej widoczny. Jego główną cechą jest możliwość wysuwania przedniej części, co zwiększa obszar pochłaniania oparów i zapachów podczas gotowania. Po zakończeniu, pochłaniacz można schować, co pozwala na zachowanie estetycznego wyglądu kuchni. Mimo swojej kompaktowej formy, pochłaniacze teleskopowe są wydajne i mogą skutecznie oczyszczać powietrze.

Rodzaje okapów ze względu na konstrukcję

• Okap kominowy – podłączany do instalacji kominowej lub wentylacyjnej, odprowadza powietrze na zewnątrz budynku.
• Pochłaniacz – idealny do budynków bez kanałów wentylacyjnych. Pracuje w obiegu zamkniętym, filtrując powietrze i wypuszczając je z powrotem do pomieszczenia. Okap podłączony do wentylacji jest o ok. 80% skuteczniejszy od pochłaniacza.

Ważne parametry okapów

• Rozmiar – powinien być dopasowany do wielkości płyty grzewczej.
• Wydajność maksymalna – określa ilość powietrza, jaką okap może przefiltrować w ciągu godziny.
• Poziom hałasu – szczególnie ważny w kuchniach otwartych, połączonych z salonem. Uznaje się, że najcichsze modele okapów na rynku to te, które podczas pracy na niższych ustawieniach, takich jak pierwszy czy drugi bieg, generują hałas na poziomie poniżej 50 decybeli. Jest to poziom porównywalny do cichej rozmowy, co sprawia, że okap jest prawie niesłyszalny podczas codziennego użytkowania. Mimo niskiego poziomu hałasu, te ciche okapy zachowują wysoką wydajność, potrafiąc oczyścić nawet 200 metrów sześciennych powietrza na godzinę.
• Sposób odprowadzania powietrza: Okapy mogą pracować w trybie wyciągu (z odprowadzeniem na zewnątrz) lub w trybie pochłaniacza z filtrem węglowym.

Okapy kuchenne usuwają także alergeny, kurz, brud, tłuszcz oraz inne wonie, które mogą pojawić się w kuchni, jak np. dym papierosowy.

Rodzaje filtrów w okapach

• Filtr metalowy przeciwtłuszczowy – skuteczny i łatwy w czyszczeniu.
• Filtr węglowy – niezbędny w pochłaniaczach pracujących w obiegu zamkniętym.
• Filtry flizelinowe – dodatkowo oczyszczają powietrze, wymagają częstej wymiany.

Jak obliczyć potrzebną wydajność okapu?

1. Oblicz objętość kuchni: Mnożysz długość, szerokość i wysokość kuchni. Na przykład, dla kuchni o wymiarach 4m x 3m x 2,5m, objętość wynosi 30 m³ (4m * 3m * 2,5m = 30m³).
2. Wymiana powietrza: Zaleca się, aby okap był w stanie wymieniać powietrze w kuchni co najmniej 10 razy na godzinę. Dla obliczonej objętości kuchni (30 m³) oznacza to 30m³ * 10 = 300 m³/h.
3. Dodatkowe czynniki dla kuchenek gazowych: Jeśli używasz kuchenki gazowej, zwiększ wymaganą wydajność o około 10% na każdy kilowat mocy kuchenki. Na przykład, jeśli Twoja kuchenka gazowa ma moc 4 kW, dodaj 40% (4 kW * 10%) do obliczonej wydajności, co daje 300 m³/h * 1,4 = 420 m³/h.
4. Długość i kształt kanałów wentylacyjnych: Za każdy metr prostego kanału dodaj około 5 m³/h do wymaganej wydajności. Za każdy zakręt 90 stopni dodaj około 30 m³/h. Na przykład, jeśli masz 3 metry prostego kanału i jeden zakręt, dodaj 3 * 5 m³/h + 30 m³/h = 45 m³/h.

Idealny okap powinien być w stanie przefiltrować powietrze w pomieszczeniu sześciokrotnie na pierwszym biegu, dziewięciokrotnie na drugim i dwunastokrotnie na trzecim, wszystko to w ciągu jednej godziny. Przykładowo, dla kuchni z salonem o objętości 75 metrów sześciennych, odpowiedni okap powinien mieć następujące parametry: na pierwszym biegu wydajność 450 metrów sześciennych na godzinę (6 x 75), na drugim biegu 675 metrów sześciennych na godzinę (9 x 75), a na trzecim biegu 900 metrów sześciennych na godzinę (12 x 75). Trzeba zwrócić uwagę, że na etykietach cenowych okapów często podana jest maksymalna wydajność, czyli ta na trzecim biegu. Jednak w praktyce okap w kuchni najczęściej używany jest na pierwszym lub drugim biegu. Dlatego warto sprawdzić kartę produktową urządzenia, aby upewnić się, że jego parametry są odpowiednie dla objętości naszej kuchni.

Najmocniejsze dostępne na rynku okapy mają wydajność 1000 metrów sześciennych na godzinę. Jeśli więc kuchnia otwarta na salon ma więcej niż 30 metrów kwadratowych, najlepszym rozwiązaniem może być zakup takiego właśnie okapu. Należy jednak pamiętać, że choć będzie on skuteczny, oczyszczenie powietrza może zająć mu nieco więcej czasu.

Przyda się aby okap pracował jeszcze przez co najmniej 10 minut po zakończeniu gotowania, aby zapewnić skuteczne oczyszczenie powietrza.

Materiały stosowane do produkcji okapów kuchennych

Stal nierdzewna – jest to najpopularniejszy materiał używany do produkcji okapów kuchennych. Charakteryzuje się wysoką trwałością, odpornością na korozję i łatwością w czyszczeniu. Stal nierdzewna dodaje kuchni nowoczesnego i profesjonalnego wyglądu.

Szkło hartowane – często stosowane w połączeniu ze stalą nierdzewną. Szkło hartowane jest eleganckie, łatwe do utrzymania w czystości i dostępne w różnych kolorach. Nadaje okapom nowoczesny i stylowy wygląd.

Aluminium – choć rzadziej stosowane niż stal nierdzewna, aluminium jest lekkim i trwałym materiałem, który może być używany w produkcji okapów, szczególnie tych w nowoczesnych, minimalistycznych stylach.

Miedź – stosowana w okapach o bardziej tradycyjnym wyglądzie, miedź dodaje kuchni ciepłego i rustykalnego charakteru. Jest jednak materiałem wymagającym regularnej pielęgnacji, aby utrzymać jej blask.

Plastik – używany głównie w tańszych modelach okapów. Plastik jest lżejszy i może być dostępny w różnych kolorach, jednak nie jest tak trwały jak metal i może być mniej odporny na wysokie temperatury.

Drewno – choć rzadziej spotykane, drewno może być używane w okapach kuchennych, szczególnie tych zaprojektowanych do pasowania do drewnianych szafek kuchennych. Drewniane okapy często są połączeniem drewna i innego materiału, takiego jak stal nierdzewna.

Funkcje dodatkowe okapów

Oprócz podstawowej funkcji filtracji i wentylacji, nowoczesne okapy mogą oferować szereg dodatkowych funkcji, które znacznie ułatwiają codzienne użytkowanie i wprowadzają nowy poziom komfortu do kuchni.

Oświetlenie LED – wiele okapów jest wyposażonych w energooszczędne oświetlenie LED, które zapewnia doskonałą widoczność na płycie kuchennej i tworzy przyjemną atmosferę w pomieszczeniu.

Czujniki jakości powietrza – niektóre modele okapów posiadają czujniki, które automatycznie wykrywają poziom zanieczyszczenia powietrza i dostosowują siłę działania okapu.

Sterowanie dotykowe – dotykowe panele sterowania są coraz częściej stosowane w nowoczesnych okapach, oferując użytkownikowi intuicyjną i szybką obsługę.

Pilot zdalnego sterowania – możliwość sterowania okapem za pomocą pilota to duże ułatwienie, szczególnie w dużych kuchniach lub dla osób o ograniczonej mobilności.

Funkcja opóźnionego wyłączania – umożliwia ustawienie okapu na automatyczne wyłączenie się po upływie określonego czasu, co jest przydatne po zakończeniu gotowania.

Połączenie z innymi urządzeniami Smart Home – Integracja okapu kuchennego z systemem inteligentnego domu otwiera nowe możliwości w zakresie wygody i efektywności. Dzięki połączeniu z siecią Wi-Fi, okap może być sterowany zdalnie za pomocą smartfona lub innego urządzenia mobilnego, co pozwala na dostosowanie ustawień wentylacji bez konieczności fizycznego dotykania urządzenia. Użytkownicy mogą regulować prędkość wentylatora, włączać i wyłączać oświetlenie, a nawet programować okap do automatycznego włączania się przy wykryciu wzrostu temperatury lub dymu w kuchni.

Ta nowoczesna funkcjonalność przyczynia się także do poprawy bezpieczeństwa, umożliwiając szybką reakcję na potencjalne zagrożenia, takie jak niekontrolowane wydzielanie dymu czy gazu. Integracja z inteligentnym domem pozwala na lepsze zarządzanie energią, co przełoży się na oszczędności i zwiększoną efektywność energetyczną.