Standardy energetyczne budynków są wytycznymi dla budynków energooszczędnych. Budynki te charakteryzują się niskimi kosztami eksploatacji i zmniejszają swój wpływ na środowisko. Aby dom został uznany za w pełni energooszczędny, musi spełniać określone standardy.
Do określenia standardów energetycznych budynków wykorzystywane są trzy koncepcje energetyczne: energia użytkowa (EU), energia końcowa (EK) i energia pierwotna (EP). Polskie przepisy zawierają jedynie wytyczne dotyczące energii pierwotnej (EP). Z perspektywy projektanta ważna jest energia użytkowa (EU). Jest to energia wykorzystywana do ogrzewania, wentylacji i przygotowania ciepłej wody użytkowej. Zapotrzebowanie na energię użytkową (EUco) wskazuje na jakość zastosowanych rozwiązań. Niższe zapotrzebowanie oznacza lepiej izolowane przegrody, wydajniejszą wentylację i szczelniejszy budynek.
Obecne standardy energetyczne budynków skutkują cieplejszymi domami
Nowe przepisy Unii Europejskiej wymagają, aby budowane domy miały niższe zapotrzebowanie na energię nieodnawialną. Wskaźnik EP, symbolizujący energię pierwotną, powinien w idealnym przypadku wynosić mniej niż 70 kWh (m2.rok).
Norma ISO określa standard budynku na podstawie zapotrzebowania na energię.
- Dom energooszczędny zużywa 30-70 kWh/(m2.rok),
- Dom niskoenergetyczny 15-30 kWh/(m2.rok),
- Dom pasywny 0-15 kWh/(m2.rok),
- Dom zeroenergetyczny 0 kWh/(m2.rok).
Obecnie tylko kilka nowoczesnych budynków w Europie ma dodatni bilans energetyczny, które nazywamy domami plus-energetycznymi. Jeszcze kilka lat temu zapotrzebowanie na energię w polskich domach wynosiło średnio około 140 kWh/( m2.rok). Jest to dalekie od spełnienia wymogów regulacyjnych.
Od 2017 r. maksymalny dopuszczalny wskaźnik zapotrzebowania na energię będzie wynosił 95 kWh/( m2.rok). Do 2021 r. budynki jednorodzinne w kraju nie mogą przekraczać wskaźnika EP na poziomie 70 kWh/( m2.rok). Wszystkie kraje UE mają obowiązek poprawy efektywności energetycznej w domach w zakresie ogrzewania, podgrzewania wody i urządzeń elektrycznych. Polska ma rozłożone w czasie ograniczenia, podczas gdy inne kraje UE muszą dążyć do budynków o niemal zerowym zużyciu energii w nowych konstrukcjach od 2021
Maksymalny współczynnik zapotrzebowania na energię użytkową do ogrzewania i wentylacji wynosi 15 kWh/(m2.rok). Źródła odnawialne są powszechnie wykorzystywane do zaspokojenia całego zapotrzebowania na energię. Maksymalne zapotrzebowanie na nieodnawialną energię pierwotną do ogrzewania, wentylacji, przygotowania ciepłej wody, oświetlenia i innych urządzeń nie może przekraczać 120 kWh/(m2.rok). Kolejnym kryterium jest jednostkowe obciążenie cieplne, które nie powinno przekraczać 10 W/m2.
Dom o bardzo wydajnej charakterystyce energetycznej wymaga minimalnej ilości energii
Definicja budynku o niemal zerowym zużyciu energii w Polsce obejmuje spełnienie wymagań w zakresie oszczędności energii i izolacji. Zalecane wartości produkcji energii na miejscu przekraczają całkowite zapotrzebowanie budynku na energię.
Nauka, nowoczesne materiały i technologie pozwalają na tworzenie zdrowszych, bardziej komfortowych i energooszczędnych domów. Krajowy plan dla Polski zawiera definicję budynku o niemal zerowym zużyciu energii. Zgodnie z planem, „budynek o niskim zużyciu energii” to taki, który spełnia wymagania dotyczące oszczędności energii i izolacji termicznej określone w warunkach technicznych, obowiązujących od 1 stycznia 2021 roku.
Energooszczędne domy nie ograniczają się do zastosowania jednego materiału budowlanego lub instalacji. Wymagają one wielu rozwiązań, aby osiągnąć realne oszczędności. Odpowiednia izolacja termiczna jest niezbędna, aby zapobiec ucieczce ciepła z ogrzewanych pomieszczeń. Ważna jest również wentylacja mechaniczna z odzyskiem ciepła. Urządzenia grzewcze powinny być dobierane w oparciu o zapotrzebowanie budynku na ciepło. Można wykorzystać odnawialne źródła energii, takie jak słońce, wiatr i ciepło ziemi. Lokalizacja budynku na posesji jest również ważna dla zminimalizowania strat ciepła i zmaksymalizowania akumulacji energii z natury.
